سرطان خون چیست؟
سرطان خون نیروی حیاتی زندگی ما، یعنی سلولهای خونی را تحت تاثیر قرار میدهد. این سلولها به ما انرژی میدهند و در مبارزه با عفونتها و خونریزی بیش از حد به ما کمک میکنند. خوشبختانه، راههای موثر و امنی برای مقابله با این بیمیاری وجود دارد.
همانطور که گفتهشد، سرطان خون بر روی نحوه تولید سلولهای خونی و کارایی آنها تاثیر میگذارد. اکثر مدلهای این بیماری مهلک از مغز استخوان شما شروع میشوند؛ ماده نرم و اسفنجی که در مرکز استخوان وجود دارد. مغز استخوان وظیفه ساخت سلولهای بالغ که به گلبولهای قرمز، گلبولهای سفید و پلاکتها تبدیل میشوند را بر عهده دارد.
سلولهای خونی سالم با عفونت مبارزه کرده و اکسیژن را در سطح بدن حمل و خونریزی را کنترل میکنند. سرطان خون زمانی اتفاق میافتد که عامل ناشناختهای نحوه تولید سلولهای خونی بدن را مختل کند. اگر به این عارضه دچار شده باشید، سلولهای خونی غیرطبیعی سلولهای معمولی را دربر میگیرند و اثر موجی را بر روی شرایط پزشکی شما ایجاد میکنند. از آن جایی که علم پزشکی روز به روز راههای جدیدی برای مقابله با این بیماری پیدا میکند، افراد بیشتری عمر طولانیتری را با داشتن این بیماری تجربه میکنند.
🩸انجام تست سرطان خون در خانه با جواب سریع و دقیق🩸
آیا سرطان خون جدی است؟
سرطان خون بیماری بسیار جدی است، اما مدلهای دیگری از این بیماری وجود دارند که کشندهتر هستند. این بیماری 10 درصد از سرطانهای شناسایی شده در سال در ایالات متحده امریکا و 3 درصد از مرگهای مرتبط با سرطان را تشکیل میدهد. دادههای آزمایشگاهی نشان میدهند که مرگهای مرتبط با این سرطان خطرناک با شیب کاهشی مواجه شدهاست.
نرخ بقای سرطان خون چقدر است؟
نرخ بقا محاسباتی است که با توجه به میانگین بدست می آید. ممکن است پزشکی که به آن مراجعه میکنید نرخ بقای 5 سالهای را به منظور توضیح نحوه تاثیر این بیماری در 5 سال آینده زندگی شما بعد از تشخیص بیماری نشان دهد. نرخ بقای هر کدام از 3 مدل سرطان خون متفاوت است اما بسیاری از کسانی که با این بیماری درگیر هستند میتوانند انتظار داشته باشند که تقریباً به اندازه افراد سالم عمر کنند.
انواع سرطان خون
به طور کلی برای این بیماری سه مدل اصلی وجود دارد که هر کدام از آنها نیز زیرشاخههای متفاوتی دارند. این مدلها و زیرشاخههای آنها به شرح زیر هستند:
🩺انجام تست چربی خون در خانه در کمترین زمان در آسان تست🩺
لوکیمیا (Leukemia)
لوکیمیا شایعترین نوع این بیماری در دنیا و همچنین شایعترین نوع سرطان میان کودکان و نوجوانان است. نرخ بقای این عارضه طی 40 سال گذشته 4 برابر شدهاست.
لوکیمیا را نمیتوان در واقع به عنوان یک بیماری طبقهبندی کرد بلکه باید به آن به چشم چند مدل سرطان مربوط به خون نگاه کرد. اصلیترین مدلهای لوکیمیا را موارد زیر تشکیل میدهند:
- لوسمی حاد میلوئیدی (Acute Myeloid Leukemia)
- لوسمی مزمن میلوئیدی (Chronic Myeloid Leukemia)
- لوسمی لنفوسیتی حاد (Acute Lymphocytic Leukemia)
- لوسمی لنفوسیتی مزمن (Chronic Lymphocytic Leukemia)
لیمفوما (Lymphoma)
لیمفوما بیماری مربوط به غدد لنفاوی است که شامل مغز استخوان هم میشود. نرخ بقای این نوع سرطان طی 40 سال گذشته دو برابر شده است.
میلوما (Myeloma)
میلوما تودهای است که از مغز استخوان شما شروع میشود و بر روی سلولهای پلاسما تاثیر میگذارد. Multiple Myeloma شایعترین نوع میلوماست. بیش از نیمی از افراد دارای میلوما تا 5 سال بعد از زمان تشخیص بیماری زنده هستند.
چه چیزی باعث ابتلا به سرطان خون می شود؟
محققان میدانند که سرطان خون زمانی اتفاق میافتد که DNA سلولهای خونی دچار تغییر یا جهش میشوند، اما مطمئن نیستند که علت رخ دادن این تغییر یا جهش چیست. DNA به سلولها دستور انجام کارهای مختلف را میدهد.
👶🏼انجام تست بارداری خانگی در آسان تست با جواب دقیق و سریع👶🏼
در این بیماری خطرناک، دی ان اِی جهش یافته به سلولهای خونی میگوید که چه زمانی رشد کنند، تقسیم شوند و بمیرند.
زمانی که DNA آسیب دیده به سلولهای شما دستورالعملهای جدید میدهد، بدن شما سلولهای غیرمعمولی می سازد که نسبت به سلولهای طبیعی سریعتر رشد کرده و تقسیم میشوند و گاهی اوقات عمر بیشتری نسبت به سلولهای عادی دارند. اتفاقی که بعد از آن رخ میدهد این است که سلولهای معمولی در میان جمعیت در حال رشد سلولهای غیرطبیعی که در حال تسخیر مغز استخوان شما هستند احاطه میشوند و از بین میروند.
در نهایت، مغز استخوان شما سلولهای نرمال کمتری ایجاد میکند، بدین معنی که سلولهای نرمال کافی برای انجام ماموریتهای حیاتی بدن که شامل حمل اکسیژن در بدن، مبارزه با عفونت و کنترل کردن خونریزی میشوند، دیگر وجود ندارد. بیایید ببینیم چطور تغییرات ژنتیکی ممکن است باعث ایجاد انواع مختلف سرطان خون بشوند:
- لوکیمیا (H3): محققان بر این باورند که لوکیمیا زمانی اتفاق میافتد که ترکیبی از عوامل محیطی و ژنتیکی منجر به تغییر DNA شوند. در این مورد، محققان فکر میکنند که تغییرات ایجاد شده در کروموزومها ممکن است باعث تغییر DNA شود. به رشتههای درون DNA کروموزوم گفته میشود. زمانی که سلول به دو سلول تقسیم میشود، این رشتههای DNA کپی میشوند و بعضی اوقات، ژنهای یک کروموزوم به کروموزوم دیگر منتقل میشوند. در لوکیمیا، این انتقال ممکن است به یک سری از ژنها که به رشد سلول کمک میکنند و یک سری از ژنها که تومورها را از بین میبرند تاثیر وارد کند. دانشمندان میگویند که قرار گرفتن در معرض تابش مستقیم اشعههای مختلف یا یک سری از مواد شیمیایی بخصوص میتوانند نقش بسزایی در تغییرات ژنتیکی که منجر به لوکیمیا میشوند، ایفا کنند.
- لیمفوما: لیمفوما زمانی رخ میدهد که در ژنهای گلبولهای سفید که لمفوسیت هم نامیده میشوند جهش ایجاد شود، اتفاقی که منجر به تکثیر غیرقابل کنترل لمفوسیتها میشود. علاوه بر این، لمفوسیتهای غیرعادی زمانی که لمفوسیتهای عادی میمیرند، از بین نمیروند. در این مورد هم محققان دقیقاً نمیدانند که چه چیزی باعث این تغییرات ژنتیکی میشود، اما تحقیقات آنها نشان میدهد که عفونتهای بخصوص یا داشتن سیستم ایمنی ضعیف ممکن است از فاکتورهای تعیین کننده برای این مورد باشند.
- میلوما: در میلوما، سلولهای پلاسمای مغز استخوان شما دستورالعملهای ژنتیکی جدیدی دریافت میکنند که منجر به تکثیر بیرویه آنها میشود. محققان در حال تحقیق بر روی لینکهای احتمالی میان میلوما و تغییرات کروموزومی که بر روی ژنهای کنترل کننده رشد پلاسما تاثیر میگذارند، هستند.
🩸انجام تست کم خونی در خانه با پیشرفتهترین امکانات پزشکی در آسان تست🩸
نشانههای سرطان خون
علائم سرطان خون با توجه به نوع آن مختلف هستند اما نشانههایی هم وجود دارند که به صورت کلی معمولاً در هر 3 مدل مشاهده میشوند:
- خستگی مزمن: شما انقدر احساس خستگی مفرط دارید که نمیتوانید به فعالیتهای روتین روزانه خود برسید. همچنین ممکن است در طول روز احساس ضعف داشته باشید.
💉انجام آزمایش انعقاد خون در کمترین زمان و پاسخ سریع💉
- تب مزمن: تب به صورت کلی نشانهای مبنی بر مبارزه بدن شما با عفونت یا واکنش به سلولهای سرطانی غیرعادی است.
- عرق سرد در شب: این مدل عرق کردن معمولاً شب در زمانی که خواب هستید به سراغ شما میآید و خواب شما را به هم میریزد. ممکن است شدت آن به نحوی باشد که لباس یا رختخواب شما خیس شود.
- کبودی یا خونریزی غیرعادی: همه دچار ضربه، کبودی و مصدومیتهایی میشویم که منجر به خونریزی میشوند. خونریزی یا کبودی غیرعادی در واقع هیچوقت قطع نمیشود و بعد از گذشت 2 هفته هم از بین نمیرود یا دوباره برمیگردد.
- کاهش وزن غیرمنتظره یا غیرقابل توضیح: کاهش وزن 5 کیلویی در بازه زمانی 6 الی 12 ماهه معمولاً کاهش وزنی غیرمنتظره و غیرقابل توضیح تلقی میشود.
- عفونتهای مکرر: عفونتهای مکرر میتوانند نشانهای از این که چیزی در حال تاثیرگذاری روی سیستم ایمنی شما است، باشند.
- جوش های ورم کرده یا کبد یا طحال بزرگ شده: این علائم میتوانند نشانه لوکیمیا یا لیمفوما باشند.
- درد استخوانی: میلوما و لوکیمیا ممکن است منجر به درد استخوانها یا نازک و شکننده شدن آنها شوند.
بسیاری از نشانههای این بیماری سخت مشابه با نشانههای بیماریهایی هستند که خطر جانی برای شما ندارند. داشتن هر کدام از این علائم بدین معنی نیست که شما دچار سرطان خون هستید. در هر صورت بهتر است در صورت دیدن این علائم یا تغییراتی در بدن خود که بیش از چند هفته پایدار بودند با پزشک مشورت کنید.
پزشکان چطور سرطان خون را تشخیص می دهند؟
پزشکان معمولاً تشخیص سرطان را با پرسیدن در مورد علائم و سابقه بیماریهای شما شروع می کنند. سپس ارزیابیهای فیزیکی کاملی را انجام میدهند و ممکن است در ادامه شما را به انجام چند مدل آزمایش خون و عکس برداری ایجاب کنند. تست هایی که انجام میدهند ممکن است با توجه به نوع سرطان مورد نظر متفاوت باشند. تستهای مورد نیاز برای تشخیص این عارضه به شرح زیر هستند:
- شمارش کامل خون: این تست سلولهای خونی شما را اندازه گیری و شمارش میکند. به عنوان مثال، اگر دکتر شک کند که شاید دچار لوکیمیا باشید، به دنبال بالاتر بودن تعداد گلبولهای سفید از حالت نرمال و پایینتر بودن گلبولهای قرمز سالم و پلاکتها نسبت به یک فرد سالم خواهد بود.
- تست شیمیایی خون: این تست مواد شیمیایی مختلف درون خون شما را ارزیابی میکند. در بعضی موارد پزشک ممکن است دستور یک سری تستهای خون مخصوص سرطان را برای درک بهتر موقعیت شما بدهد.
- اسکن محاسباتی توموگرافی: این تست از یک سری اکس ریها و یک کامپیوتر برای ایجاد عکسهای سه بعدی از مفصلها و استخوانهای شما استفاده میکند. اگر پزشک دچار تردید در این که درگیر میلوما هستید شود، ممکن است دستور به انجام یک CT Scan برای بررسی آسیب استخوانها بدهد.
- اسکن MRI: پزشک ممکن است برای بررسی علائم لوکیمیا یا لیمفوما بر روی ستون فقرات شما دستور انجام اسکن ام آر آی بدهد.
- اسکن توموگرافی نشر پوزیترون: این تست عکسهایی از ارگانها و بافتهای در حال کار بدن شما را منتشر میکند. از این اسکن برای تشخیص میلوما استفاده میشود.
- بایوپسی مغز استخوان: پزشکان ممکن است برای تشخیص درصد سلولهای عادی و غیرعادی در مغز استخوان از این تست استفاده کنند. آن ها همچنین ممکن است نمونه مغز استخوان موجود در DNA آسیب دیده شما که ممکن است منجر به رشد سرطان شود را تست کنند.
- آزمایش خون: پزشکان برای تشخیص تغییرات در سلولهای خونی، زیر میکروسکوپ به نمونه خون شما نیاز دارند.
نحوه درمان سرطان خون
نحوه درمان این بیماری مهلک برای همه افراد یکسان نیست. بعضی از مدلهای سرطان خون به درمانهای بخصوص واکنش خوبی نشان میدهند. بعضی از روشهای درمانی این عارضه سخت عوارض جانبی قابل توجهی دارند. پزشکان فاکتورهایی مانند سن، وضعیت سلامتی کلی، مدل سرطان خون و عوارض جانبی درمان را در نظر می گیرند و سپس برنامه درمانی به افراد ارائه میدهند. بعضی از روشهای درمانی رایج سرطان خون به شرح زیر هستند:
- شیمی درمانی: شیمی درمانی یکی از روشهای اصلی درمان سرطان خون است که از آن برای کاهش سرعت رشد بیماری یا از بین بردن سلولهای سرطانی در تومور استفاده میشود. پزشکان برای مدلهای مختلف سرطان خون از داروهای مختلفی استفاده میکنند.
- اشعه درمانی: پزشکان از اشعه درمانی به منظور درمان لوکیمیا، لیمفوما یا میلوما استفاده میکنند. اشعهها سلولهای غیرعادی را هدف قرار داده و به DNA آنها تا زمانی که دیگر نتوانند تکثیر سلولی انجام دهند، آسیب میرسانند. پزشکان معمولاً اشعه درمانی را با دیگر روشهای درمانی ترکیب میکنند. آنها ممکن است از این روش برای از بین بردن بعضی از علائم استفاده نمایند.
- درمان به وسیله سیستم ایمنی (Immunotherapy): در این روش از سیستم ایمنی شما برای مبارزه با سرطان استفاده میشود. این شیوه به سیستم ایمنی کمک میکند که با تولید گلبولهای سفید بیشتر، سلولهای سرطانی بیشتری را شناسایی کرده و از میان بردارد.
کاهش ریسک ابتلا به سرطان خون
همان طور که گفتیم، سرطان خون زمانی اتفاق میافتد که دی ان اِی سلولهای خونی دچار تغییر یا جهش شود. محققان نمیدانند چرا این اتفاق میافتد، به همین دلیل است که مشخص کردن کارهایی که دقیقاً باید انجام دهید تا از این بیماری در امان باشید سخت میشود.
انجام تست قند خون در منزل با جواب سریع و دقیق در آسان تست
اگرچه محققان چندین فاکتور تعیین کننده در این زمینه را مشخص کردهاند که به نظر نقش مهمی در تغییر ژنتیکی ایفا میکنند:
- بیش از حد در معرض اشعه بودن
- مواد شیمیایی خاص
- کاهش قدرت سیستم ایمنی به دلیل عفونت
- سابقه خانوادگی در داشتن سرطان خون
سرطان خون بیماری است که هر کس با شنیدن نام آن دچار ترس و وحشت میشود. جالب است بدانید هم در مردان و هم در زنان این بیماری به ظاهر ترسناک و کشنده حتی در میان 5 سرطان کشنده برتر هم قرار ندارد. در واقع بسیاری از افرادی که به آن دچار میشوند، بیشتر از نام آن میترسند. طی 40 سال گذشته و با پیشرفت علم پزشکی بسیاری از مدلهای این بیماری به ظاهر خطرناک را میتوان کنترل و حتی درمان کرد. مانند اکثر سرطانها، شناسایی این بیماری در مراحل اولیه خود نیز کمک بسزایی در بهبود سریع بیمار خواهد داشت.
سوالات متداول در مورد سرطان خون
سرطان خون زمانی رخ میدهد که چیزی بر روی نحوه ساخت سلولهای خونی بدن انسان تاثیر گذاشته و آن را مختل میکند. سپس سلولهای غیرعادی، سلولهای سالم را احاطه کرده و آنها را ناکارآمد میسازند. سرطان خون بیماری خطرناکی است اما انواع کشندهتری از این بیماری هم وجود دارند.
به صورت کلی سه مدل سرطان خون اصلی داریم که اکثریت آن را لوکیمیا تشکیل میدهد. لیمفوما نوع دیگری است که بر روی سیستم لنفاوی تاثیر گذاشته و در ادامه میلوما را داریم که در مغز استخوان شروع شده و برروی سلولهای پلاسما تاثیرگذار است.
همه میدانیم که این اتفاق زمانی رخ میدهد که DNA سلول٬های خونی دچار جهش شده و تغییر پیدا میکنند اما هنوز دلیل این اتفاق مشخص نشده است.
نشانههای بیماری بر اساس مدل آن متفاوت است اما یک سری از علائم هستند که در هر سه مدل مشترک هستند مانند خستگی مفرط، تب مزمن، عرق سرد موقع خواب، خونریزی یا کبودی غیرمعمول و کاهش وزن غیرمنتظره یا غیرقابل توضیح.