زمانی که نشانههای حاملگی در فرد بروز میکند، تنها راه اطمینان از آن، انجام تست بارداری است. این تست به دنبال سنجش یک هورمون خاص در بدن است. این هورمون که در دوران بارداری در بدن تولید میشود، گنادوتروپین (HCG) نام دارد. اما تست بارداری چگونه است؟ در ابتدا باید بدانید که انواع آزمایش های حاملگی هم با استفاده از نمونه خون و هم نمونه ادرار انجام میشود. در ادامه به انواع آن خواهیم پرداخت. در هر صورت اگر نتیجه آزمایش نشان دهد که شما باردار هستید، در مرحله بعد باید به دنبال مراقبتهای حین بارداری باشید. توجه به چنین مراقبتهایی، شانس داشتن بارداری بی خطر و نیز کودکی سالم را افزایش میدهد. بنابراین مادر باید آگاهی خود را از نیازها و مراقبتهای دوران حاملگی بهبود بخشد.
علائم بارداری چیست و چه زمانی ظاهر میشود؟
تجربیات زنان از بارداری متفاوت است و علیرغم وجود علائم مشابه در دوران بارداری، هر یک ممکن است علائم متفاوتی را تجربه کنند. علائمی که یک فرد باردار دارد، میتواند در بارداریهای او در سالهای مختلف حاملگیاش نیز متفاوت باشد. اما به طور کلی، نشانه های بارداری ممکن است اغلب شبیه علائم قبل یا حین قاعدگی باشد، بنابراین احتمالا بسیاری از افراد حتی متوجه علائم اولیه بارداری خود نیز نخواهند شد.
آنچه در زیر آمده است برخی از شایع ترین علائم بارداری به ویژه در روزهای اول دوره بارداری است.
- عقب افتادن دوره عادت ماهیانه
- خستگی غیرطبیعی
- ترشحات واژن
- لکه بینی و دردهای شکمی
- حساس و متورم شدن سینهها
- حالت تهوع
- ادرار کردن بیش از حد نرمال
مقاله کاملتری در زمینه نشانه های بارداری نوشته ایم که میتوانید آن راهم مطالعه کنید.
چرا علائم بارداری دارم ولی باردار نیستم؟
باید بدانید که علائمی که گفته شد، غیر از بارداری ممکن است ناشی از عوامل دیگر نیز باشد. بنابراین این واقعیت که شما متوجه برخی از این علائم میشوید، لزوما به معنی باردار بودن شما نمیباشد. تنها راه برای تشخیص قطعی آن، انجام آزمایش بارداری است.
مراقبتهای شروع بارداری
مراقبتهای دوران بارداری به کاهش خطرات حاملگی کمک زیادی خواهند کرد و شانس داشتن زایمان سالم و بی خطر را افزایش میدهند. قبل از تولد نوزاد باید مادر ویزیتهای منظم خود را انجام دهد تا پزشک بتواند به درستی روند بارداری او را کنترل کند و از هر گونه مشکل یا عارضهای پیش از جدی شدن هر چه بیشتر آن جلوگیری کند. همچنین لازم است به آزمایش های دوران بارداری نیز توجه کافی داشته باشید.
نوزادانی که مادرانشان به انجام مراقبتهای دوران بارداری اهمیت نمیدهند، سه برابر امکان متولد شدن با وزن کم در آنها وجود دارد. همچنین احتمال مرگ نوزادی با وزن کم پنج برابر بیشتر از نوزادی است که مادرش مراقبتهای لازم پیش از تولد را دریافت کرده است. چنین مراقبتهایی باید حداقل سه ماه پیش از شروع تلاش برای باردار شدن شروع شوند. برخی از مواردی که باید در این دوره رعایت کرد عبارتند از:
- ترک سیگار و نوشیدن الکل
- مصرف روزانه مکملهای اسید فولیک
- مشورت با پزشک در مورد شرایط پزشکی، مکملهای غذایی و هر گونه دارویی که فرد بدون نسخه آن را استفاده میکند
- اجتناب از هر گونه تماس با مواد سمی و شیمیایی در خانه یا محل کار که میتواند بر سلامتی فرد تاثیر منفی بگذارد
انواع تستهای بارداری
به طور کلی دو نوع تست باردای وجود دارد: آزمایش ادرار و آزمایش خون بارداری. آزمایش بارداری در منزل با کیت تست بارداری خانگی که بر مبنای نمونه ادرار است، قابل انجام است. این کیت بدون نسخه و با قیمتی مناسب در داروخانهها در دسترس عموم قرار دارد. اما درباره تست خون حاملگی که آزمایشی دقیق است، نمونه خون فرد باردار در آزمایشگاه مورد بررسی قرار میگیرد و بعد از چند روز نتیجه آن به فرد اطلاع داده میشود. تست خون بارداری آزمایشی بسیار قابل اعتماد است که جزییات لازم برای بررسی وضعیت فرد را برای پزشک مشخص میکند. این آزمایش حاوی اطلاعات مفیدی برای پزشک درباره وضعیت بارداری است.
عوارض بارداری چیست؟
معمولا عوارضی که در زمان حامله شدن فرد ایجاد میشوند، خفیف هستند و زیاد پیشرفت نمیکنند. اما در صورت داشتن هر گونه نگرانی درباره آنها با پزشک خود مشورت کنید. اکثر عوارض بارداری با درمانهای سریع قابل کنترل هستند. شایعترین عوارض حاملگی شامل موارد زیر هستند:
- فشار خون بالا: فشارخون بالا خطراتی مانند زایمان زودرس یا داشتن نوزادی کوچک و با وزن کم را افزایش میدهد. بنابراین کنترل فشار خون با دارو در دوران بارداری بسیار اهمیت دارد.
- دیابت بارداری: دیابت بارداری زمانی ایجاد میشود که بدن فرد نتواند قندها را به طور موثر تجزیه کند. این موضوع منجر به ایجاد سطوح بالایی از قند طبیعی در جریان خون میشود. قندخون بالا در درجه اول ممکن است با تغییر رژیم غذایی برطرف شود. اما اگر تغییر رژیم موثر نبود باید برای درمان آن از داروهایی که پزشک تجویز میکند یا مصرف انسولین استفاده کرد.
- پرهاکلامپسی: این عارضه ممکن است همراه با مشکلات فشار خون و آسیبهایی در کبد یا کلیه همراه باشد. پره اکلامپسی معمولا بعد از هفته 20 بارداری اتفاق میافتد. درصورتی که در هفتههای آخر بارداری باشد، ممکن است پزشک برای جلوگیری از پیشرفت پرهاکلامپسی، تشخیص دهد که زایمان کمی زودتر انجام شود.
- زایمان زودرس: اگر زایمان پیش از هفته 37 بارداری باشد، زایمان زودرس به حساب میآید، زمانی که هنوز اندامهای کودک مانند ریهها و مغز نیاز به رشد دارند. اگر خطر زایمان زودرس وجود داشته باشد، معمولا پزشکان استراحت در رختخواب را توصیه میکنند که نوزاد دیرتر به دنیا بیاید.
- سقط جنین: سقط جنین به از دست دادن بارداری در 20 هفته اول گفته میشود. معمولا نمیتوان از سقط جنین جلوگیری کرد. در کل عواملی مانند مشکلات جفت، مشکلات مزمن سلامتی مادر و همچنین وجود عفونتها ممکن است باعث سقط جنین شوند.
- کم خونی: اگر تعداد گلبولهای قرمز خون کمتر از حد طبیعی باشد، کم خونی اتفاق میافتد. فرد باردار در صورت داشتن کم خونی ممکن است بیش از حد معمول احساس ضعف و خستگی را تجربه کند. کم خونی دلایل زیادی دارد ولی معمولا مصرف مکملهای آهن و اسیدفولیک به تجویز پزشک، کمک زیادی به برطرف شدن آن خواهد کرد.
- عفونتها: انواع عفونتهای باکتریایی، ویروسی و انگلی میتوانند هم برای مادر و هم نوزاد مضر باشند، بنابراین بهتر است فورا درمان شوند. برخی از نمونههای آن شامل عفونت مجاری ادراری، واژینوباکتریال و استرپتوکوک گروه ب است.
بارداری در سنین بالا چگونه است؟
به طور کلی اگر بارداری در افراد بالای 35 سال باشد، در دسته بارداری سنین بالا قرار میگیرد. در ادامه به برخی معایب و مزایای آن اشاره میکنیم.
معایب بارداری در سنین بالا
- کاهش کیفیت تخمک
- احتمال بیشتر در ایجاد ناهنجاریهای کروموزومی
- واکنش متفاوت بدن به شرایط بارداری و ریسک ابتلا به بیماریهای مزمن
- احتمال بیشتر ابتلا به فشار خون بالا
مزایای بارداری در سنین بالا
- داشتن تجربه بیشتر در سنین بالاتر و نیز ثبات مالی
- امکان بهره مندی از فناوریهای پیشرفته تر و به روز در روند بارداری و زایمان
تفاوتهای بارداری پسر و دختر
تفاوتهای بارداری پسر و بارداری دختر از غلظت متفاوت هورمونهای بارداری ناشی میشود. غلظت هورمونها بر اساس جنسیت، میتواند از هفته سوم پس از لقاح متفاوت باشد. بر اساس مطالعاتی که در این راستا انجام شده است، سطح HCG برای جنین دختر در مقایسه با جنین پسر بالاتر باقی میماند. افزایش HCG یکی از دلایل علائمی مانند تهوع صبحگاهی است که در بارداری دختر شایع تر است. درباره سطوح استروژن نیز باور عموم بر این است که سطح استروژن مادر در باردای دختر بالاتر است اما این موضوع هنوز مورد تایید محققان علم پزشکی قرار نگرفته است.
سوالات متداول
- علائم سقط جنین شامل چه مواردی است؟
شایعترین علامت سقط جنین خونریزی واژینال است که میتواند شامل ترشحات قهوهای رنگ یا لکههای خون کم تا خونریزیهای شدید باشد. چنین خونریزیهایی ممکن است چند روز طول بکشد. از دیگر علائم آن میتوان به گرفتگی و درد پایین شکم و ترشح بافت از واژن اشاره کرد.
- چه کسانی در معرض خطر سقط جنین هستند؟
افرادی که به طور مکرر دچار سقط جنین میشوند در معرض خطر بیشتری هستند و باید تحت نظر پزشک باشند.