5 زگیل تناسلی خطرناک
زگیلهای تناسلی یکی از شایعترین بیماریهای انتقال یافته از طریق رابطه جنسی در سراسر دنیا هستند که توسط بعضی از انواع ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد میشوند.
زگیل تناسلی با نامهای دیگری مانند Anogenital Warts یا Condylomata Acuminata هم شناخته میشود و در واقع به زخمهایی گفته میشود که پس از ابتلا به عفونتهای HPV بر روی پوست و نواحی تناسلی بدن پس از برقراری تماس جنسی ایجاد میشوند.
معمولاً زگیل تناسلی به صورت چند زخم کوچک برآمده در کنار یکدیگر دیده میشود اما ظاهر آنها ممکن است متفاوت باشد. ممکن است زگیلها رنگ پوست باشند، ممکن است رنگ روشن و مروارید مانندی داشته باشند یا حتی ظاهری تیره به رنگ بنفش، قهوهای یا خاکستری داشته باشند. ممکن تعداد زگیلهای تناسلی یک یا چند عدد باشند. همچنین ممکن است آنها کوچک بوده و قابل مشاهده نباشند یا رفته رفته بزرگ شوند و تشکیل یک توده دهند. زگیلهای تناسلی به صورت کلی معمولاً بدون درد هستند اما ممکن است ملتهب شده و احساس خارش ایجاد کنند.
در مردان زگیل تناسلی معمولاً در نواحی تناسلی مانند بیضهها، انتهای آلت تناسلی و یا داخل یا نوک آن دیده میشوند. در خانمها، زگیلهای تناسلی در دهانه واژن، داخل واژن و روی دیواره رحم دیده میشوند. در هر دو جنسیت ممکن است زگیل تناسلی داخل یا دور مقعد مشاهده شود. رابطه جنسی دهانی میتواند منجر به ایجاد زگیل دور دهان، داخل دهان، روی زبان یا لثهها و گلو شود.
در دنیا بیش از 100 مدل HPV وجود دارد و بیش از 40 مدل از آنها بر روی نواحی تناسلی تاثیر میگذارند. آنها به شدت مسری هستند. نوع 6 و 11 از پاپیلوما ویروس منجر به ایجاد بیشترین تعداد زگیلهای تناسلی میگردند. بعضی از انواع HPV ریسک ابتلا به سرطانهای رحم، مقعد و حلق را افزایش میدهند. انواع دیگر این ویروس باعث ایجاد زگیل بر روی دستان و پاها میشوند. بسیاری از کسانی که به HPV مبتلا هستند هیچگونه علائم و نشانهای ندارند اما به راحتی میتوانند ویروس را به فرد دیگری منتقل کنند. در حال حاضر درمانی برای این ویروس وجود ندارد اما عفونت معمولاً خود به خود پس از گذشت یک بازه زمانی معین از بین میرود. اکثر مردم در طول زندگی خود حداقل یک بار به این ویروس مبتلا میشوند.
HPVهای خطرناک
رشتههای HPV خطرناک شامل HPV 16 و HPV 18 میشوند که مسئول ایجاد 70 درصد از سرطانهای رحم هستند. دیگر پاپیلوما ویروسهای خطرناک شامل انواع 31، 33، 45، 52، 58 و چند نوع دیگر میشوند.
رشتههای HPV کم ریسک مانند HPV 6 و 11، مسئول ایجاد 90 درصد از زگیلهای تناسلی هستند که به ندرت به سرطان تبدیل میشوند. این زگیلها ظاهری جوش مانند دارند و بعضی اوقات هم شکل گل هستند. این زگیلها به مدت چند هفته یا ماه پس از ایجاد برقراری رابطه جنسی با کسی که دارای ویروس است، خود را نشان میدهند. نتایج آزمایشگاهی واکسن گارداسیل 9 که به عنوان واکسن HPV شناخته میشود، نشان میدهد که این دارو میتواند 89 تا 99 درصد در زمینه محافظت از نوع 6 و 11 موثر باشد.
در صورتی که کسی مبتلا به HPV 11 یا HPV 6 شود، پزشک متخصص میتواند داروهایی مانند ایمیکوئیمد (Aldara، Zyclara) یا پودوفیلوکس (Condolyx) را تجویز نماید. این داروها میتوانند بافت زگیلهای تناسلی را از بین ببرند. از بین بردن بافت زگیلهای تناسلی میتواند به بالا رفتن توانایی سیستم ایمنی بدن انسان در مقابله با ویروس مقاربتی کمک کند. برای درمان زگیل تناسلی همچنین میتوان از سالیسیلیک اسید هم استفاده کرد بدین صورت که داروهایی که دارای این ماده هستند را به صورت مستقیم در تماس با زگیل قرار میدهند و این اسید میتواند با هر بار تکرار این کار یک لایه از زگیل را از بین ببرد. لازم به ذکر است که از این ماده برای رفع زگیل صورت نمیتوان استفاده کرد. علاوه بر این موارد، تریکولورواستیک اسید هم میتواند زگیلهای تناسلی و کف پا را از بسوزاند، اگرچه که ممکن است باعث تحریک و سوزش پوست شود. در صورتی که دارو برای درمان زگیل تاثیری نداشته باشد، نوبت به برداشت آنها میرسد که با روشهای مختلفی انجام میشود، مانند:
- کرایوتراپی (Freeze کردن زگیل با کمک نیتروژن مایع)
- الکتروکاتری (سوزاندن زگیل با ابزار مخصوص)
- جراحی
- لیزر درمانی (استفاده از لیزر برای از بین بردن زگیل و سلولهای غیرعادی)
همانطور که اشاره شد معمولاً عفونتهای HPV علائمی ندارند و بدن طی چند سال خود را از این ویروس و عفونت پاک میکند. بسیاری از مردم هیچوقت متوجه نمیشوند که به این بیماری دچار شده بودند.
گاهی اوقات اما عفونت مدلهای خطرناک HPV میتوانند مدت طولانیتری در بدن بمانند. این اتفاق میتواند موجب ایجاد تغییرات در سلولهای رحم شده و به سرطان منجر شود، مانند سرطان دهانه واژن. همین اتفاق ممکن است برای سلولهای آلت تناسلی و مقعد هم رخ دهد، اگرچه که بسیار نادر است.
علائم HPVهای کم ریسک زگیلها هستند. نوع زگیلی که فرد به آن مبتلا میشود مسلماً به نوع HPVـی که به آن مبتلاست، بستگی دارد.
- زگیلهای تناسلی: زگیلهای تناسلی همانطور که بالاتر گفته شد معمولاً شبیه به برآمدگیهای صاف یا گنبدی شکل هستند. در خانمها، آنها معمولاً در دهانه واژن دیده میشوند اما ممکن است در نواحی مانند مقعد، رحم یا داخل واژن هم مشاهده شوند. در مردان این عارضه در بیضه، آلت تناسلی و مقعد دیده میشود.
- زگیلهای معمولی: به صورت برآمدگیهای سختی هستند که معمولاً بر روی دست و انگشتان دیده میشوند.
- زگیل کف پا: زگیلهای کف پا سخت، به صورت دانه دانه و دردناک هستند که بر روی قسمت پایینی پا دیده میشوند.
- زگیل مسطح: این نوع زگیلها نقطههایی هستند که کمی بالا آمده و صاف هستند. ممکن است هر جایی از بدن آنها را ببینید اما معمولاً بر روی پاها و صورت دیده میشوند.
همانطور که میدانید ویروس پاپیلوما با ورود به بدن انسان از طریق بریدگی پوستی یا زخم او را آلوده میکند. انسان میتواند با تماس پوست به پوست یا رابطه جنسی دهانی، مقعد یا واژنی به این ویروس مبتلا شود. در صورتی که مادر باردار در نواحی تناسلی خود دارای زگیل تناسلی باشد، میتواند آن را به فرزند خود منتقل کند.
زگیل تناسلی مسری است. ممکن است با تماس برقرار کردن با زگیل فرد دیگر یا تماس برقرار کردن با ناحیهای که با زگیل فرد دیگر در تماس بوده است، به آن مبتلا شوید.
موارد مشخصی هستند که میتوانند شانس ابتلا به HPV را افزایش دهند، مانند:
- پوست آسیب دیده: قسمتهایی از پوست که آسیب دیده هستند و دارای بریدگی یا سوراخهایی هستند احتمال ابتلا به زگیل بیشتری دارند.
- تماس مستقیم: در صورتی که با زگیل فرد دیگری تماس پیدا کنید یا با سطوحی که زگیل را لمس کردهاند تماس پیدا کنید، میتوانید به این عارضه مبتلا شوید.
- تعداد پارتنرهای جنسی: هرچقدر پارتنرهای جنسی بیشتری داشته باشید، ریسک بالاتری هم برای ابتلا به HPV دارید. در صورتی که با کسی که دارای پارتنرهای مختلفی است رابطه جنسی داشته باشید، ریسک ابتلا برای شما هم طبیعتاً بالاتر میرود.
- سن: احتمال ابتلای کودکان به زگیلهای معمولی بیشتر است. زگیلهای تناسلی بیشتر در میان جوانان و بزرگسالان شایع است.
- سیستم ایمنی ضعیف: در صورتی که دارای مشکلاتی مانند HIV یا AIDS باشید یا تحت درمانی قرار گرفته باشید که سیستم ایمنیتان را تضعیف میکند، احتمال ابتلا به HPV در شما بیشتر خواهد شد.
سوالات متداول
1 – زگیل تناسلی چیست و چگونه ایجاد میشود؟
زگیل تناسلی نوعی عارضه بر روی نواحی تناسلی بدن انسان است که توسط چند نوع از ویروس HPV و عمدتاً از طریق برقراری رابطه جنسی با کسی که دارای این ویروس است ایجاد میشود.
2 – آیا زگیل تناسلی خطرناک است؟
به طور کلی بیش از 100 نوع ویروس HPV وجود دارد که تنها چند نوع از آنها میتوانند خطرناک باشند. نوع 11 و 6 این ویروس که مسئول ایجاد اکثر زگیلها هستند از انواع کم خطرHPV به حساب میآیند.
3 – آیا زگیل تناسلی سرطانزا است؟
نوع 18 و 16 ویروس HPV مسئول ایجاد 70 درصد از سرطانهای مربوط به این ویروس هستند. با این وجود ابتلا به این دو نوع ویروس بدین معنی نیست که سرطان حتمی است، بلکه در صورت نادیده گرفتن بیماری ممکن است بیمار در نواحی تناسلی خود مانند رحم، به سرطان مبتلا شود.