آنچه که می خواهیم در این مقاله به آن بپردازیم، انواع تست اعتیاد است. درحالیکه سوءمصرف مواد مخدر و الکل بر بسیاری از جنبههای یک جامعه تأثیر میگذارد، میتواند در محیطهای کاری، اجتماعی و بهخصوص خانواده مشکلات جبرانناپذیری ایجاد کند. عوامل مختلفی در اعتیاد نقش دارند که میتوان به آنها هم پرداخت اما موضوع مهم این است که چگونه میتوان اعتیاد را تشخیص داده و برای درمان آن برنامهریزی کرد.
آمارهای نگران کنندهای در آمریکا ناشی از اعتیاد شاغلین وجود دارد:
50 درصد حوادث در محل کار و 40 درصد سرقتهای کاری ناشی از مصرف مواد مخدر است.
70 درصد از 14.8 میلیون آمریکایی که مواد مخدر مصرف میکنند، شاغل هستند.
74 درصد مصرفکنندگان غیرمجاز مواد مخدر شاغل هستند و عامل 40 درصد تلفات صنعتی کشور هستند.
بسیاری از سازمانها برنامههای تست عدم اعتیاد را برای تشخیص استفاده از داروهای غیرقانونی، الکل یا داروهای تجویزی توسعه دادهاند.
علائم شایع اختلال مصرف مواد عبارتاند از:
- هوس شدید به حدی است که بر توانایی فرد برای فکر کردن به چیزهای دیگر تأثیر بگذارد
- نیاز به استفاده بیشتر از ماده برای تجربه اثرات مشابه
- ناراحتی و بیقراری اگر فرد نتواند بهراحتی به ماده دسترسی پیدا کند
- مصرف مواد خطرناک
- مشکل مدیریت کار، درس یا مسئولیتهای خانگی به دلیل مصرف مواد
- مشکلات دوستی یا روابط مرتبط با مصرف مواد
- صرف زمان کمتر برای فعالیتهایی که فرد قبلاً از آنها لذت میبرد
- ناتوانی در توقف مصرف این ماده
- علائم بیقراری و خشونت در هنگام تلاش برای ترک
برخی از رایجترین مواد اعتیادآور عبارتاند از:
- الکل
- مواد افیونی، ازجمله هروئین و همچنین داروهای مسکن تجویزی مانند اکسی کدون و مورفین
- ماری جوانا
- نیکوتین
- آمفتامینها
- کوکائین
- مت آمفتامین
تست اعتیاد چگونه انجام می شود؟ انواع تست عدم اعتیاد چیست؟
برای اینکه بدانیم انواع تست عدم اعتیاد کدام است ابتدا باید این موضوع را متوجه شویم که چه مسئلهای به معنی اعتیاد بوده و مصرف چه موادی باعث اختلالات غیرطبیعی در بدن میشود. در مواردی دیده شده که افراد بهصورت ناخودآگاه و بدون اطلاع خودشان با مصرف دارو یا داروهایی دچار اعتیاد به مواد شده و نیاز به تست عدم اعتیاد دارند.
مواد افیونی به داروهای طبیعی یا مصنوعی گفته میشود که دارای اثر دارویی مورفین مانند هستند. از نظر پزشکی، مواد افیونی در درجه اول برای تسکین درد استفاده میشود. مواد افیونی شامل مورفین و داروهایی هستند که ساختاری مشابه مورفین دارند (مانند کدئین، هیدروکودون، هیدرومورفون، اکسی کودون).
هروئین (دی استیل مورفین) یک ماده افیونی مصنوعی است که از مورفین ساخته میشود و بهندرت در مایعات بدن قابل تشخیص است. طول عمر آن چند دقیقه است. هروئین غیرقانونی اغلب حاوی مقادیر کمی استیل کدئین است. وجود هر دو کدئین و مورفین در ادرار استفاده از هروئین را رد نمیکند. بااینحال، نسبت مورفین به کدئین میتواند در تمایز بین مصرف هروئین و کدئین مفید باشد.
مصرف محصولات نانوایی حاوی دانههای خشخاش نیز میتواند باعث دفع مورفین در ادرار شود. اگر مقادیر بیشازحد زیاد مصرف شود، این امر میتواند منجر به غلظت مورفین ادرار تا 2000 نانوگرم در میلیلیتر برای یک دوره 6 تا 12 ساعت پس از مصرف شود. به دلیل متابولیسم اول، هیچ اثر دارویی از مصرف دانه خشخاش مشاهده نمیشود.
وجود یک ماده افیونی > LOQ نشان دهنده مواجهه با آن ماده افیونی در 2 تا 3 روز قبل از جمعآوری نمونه است.
وجود 6-MAM شواهد قطعی از مصرف قبلی هروئین است. با این حال، به دلیل طول عمر کوتاه آن، تنها حدود 8 ساعت پس از مصرف در ادرار قابل تشخیص است.
تست عدم اعتیاد چیست؟
تست عدم اعتیاد یک آنالیز فنی است که برای تعیین وجود یک یا چند داروی تجویزی یا غیرقانونی در سیستم بدن انجام میشود: آزمایش خون، مو، بزاق، عرق یا ادرار از انواع تستهای تشخیص اعتیاد به شمار میروند. تست عدم اعتیاد معمولاً در غربالگری قبل از استخدام، تحقیقات فیزیکی DOT، تحقیقات قانونی یا پزشکی قانونی و غربالگری ورزشی استفاده میشود. در این روشها معمولاً نمونهها گرفته شده و برای تجزیه و تحلیل به آزمایشگاهها فرستاده میشود.
برخی از عوامل تعیین کننده مدت زمان ماندگاری دارو در بدن / سیستم عبارتاند از:
- مقدار استفاده شده
- تعداد دفعات استفاده
- سطوح هیدراتاسیون
- وضعیت پزشکی
- سرعت سوخت و ساز
- فعالیت بدنی
- دارو
انواع آزمایشهای عدم اعتیاد کدام است؟ هریک چگونه انجام میشوند؟
آزمایشها بسته به نوع ماده یا داروی مورد غربالگری و نوع نمونههای موردنیاز برای تجزیه و تحلیل آزمایشگاهی متفاوت است. رایجترین انواع تست عدم اعتیاد عبارتاند از:
آزمایش خون برای اعتیاد
آزمایش خون معمولاً در مواقع اضطراری انجام میشود، اما میتواند برای تشخیص ترکیبات دارویی برای آزمایشهای قبل از استخدام نیز استفاده شود. آزمایش خون معمولاً بخشی جدایی ناپذیر از آزمایشات فیزیکی سالانه است.
در مقایسه با سایر روشهای آزمایش، جمعآوری نمونه به همکاری بیشتر فرد بستگی دارد، زیرا مستلزم گرفتن مقدار کمی خون از ورید است. همچنین محدود به مصرف اخیر مواد در عرض 2 تا 12 ساعت قبل از آزمایش است.
آزمایش خون در تشخیص سطوح خاص غلظت الکل از سایر آزمایشها مؤثرتر است. برخی از آزمایشات خون، میزان دقیق مسمومیت را 24 ساعت پس از نوشیدن نشان میدهد.
با توجه به ماهیت تهاجمی خونگیریهای سنتی که شامل فشار دادن سوزن در بازو میشود، بسیاری از آزمایشگاهها و سایر امکانات اکنون گزینهای برای روشهای نمونهگیری خون ارائه میدهند. فناوری میکرو نمونهبرداری جذبی حجمی (VAMS) شامل جمعآوری نمونههای خون کوچک برای تجزیه و تحلیل است.
یک دستگاه قابل حمل برای تسهیل جمعآوری خون VAMS ساخته شده است. این دستگاهها از روش خراش انگشت برای جمعآوری «ریز نمونههای» خون از یک یا دو قطره خون در نوک انگشت استفاده میکنند. این روش سریعتر و کمتر تهاجمیتر از روشهای معمول جمعآوری نمونه خون مانند گرفتن خون از رگ میباشد.
نتایج آزمایشگاهی از آزمایشهای خون میتواند جزئیتر از آزمایشهای ادرار باشد و چیزی بیش از وجود دارو را نشان دهد. محققان کشف کردهاند که PEth، یک نشانگر زیستی مستقیم الکل، میتواند حتی در نمونههای خون کوچک نیز شناسایی شود و اطلاعات قوی ارائه دهد. آزمایشهای خون میتوانند متابولیتهای دارو در خون و میزان یا سطح واقعی داروها در خون را نشان دهند؛ بنابراین نمونهگیری از خون میتواند یک یاز دقیقترین انواع آزمایش عدم اعتیاد به شمار رود.
تست تنفس
یکی دیگر از انواع آزمایش اعتیاد که پلیس اغلب از آن استفاده میکند، تکنیک تست تنفس برای سنجش مصرف الکل در رانندگان است. افسران کنترل ترافیک از دستگاه تنفسی استفاده میکنند که تنفس بازدم و بخار آب را از نظر غلظت الکل پلاسمای خون آزمایش میکند. این روش به دلیل اینکه جمعآوری نمونهها غیرتهاجمی است، محبوب شده و برای آزمایش کنار جاده راحت است. بر اساس تحقیقات اخیر، آزمایش الکل کنار جاده در آینده ممکن است شامل جمعآوری خون با خراش انگشت یا میکرو نمونهبرداری همراه شود.
تست مو
متابولیتهای دارو وارد رگهای خونی پوست سر میشوند. مو داروها را فیلتر میکند و یک پرونده دائمی از مصرف دارو نگه میدارد. این به این معنی است که مصرف کنندهای که چندین ماه پیش کوکائین، ماری جوانا یا سایر مواد مخدر مصرف کرده است، آزمایشش مثبت خواهد شد، زیرا باقی مانده مواد مخدر در موها باقی میماند. آزمایش مو یا فولیکول به یک تار مو از صورت، سر یا زیر بغل نیاز دارد. این برای ارائه اطلاعات در مورد مصرف تجمعی مواد مفید است. این آزمایش میتواند مصرف موارد زیر را تشخیص دهد:
کوکائین
فن سیکلیدین (PCP)
آمفتامینها
مواد افیونی
متیلن دی اکسی مت آمفتامین (MDMA)
از بین انواع تست عدم اعتیاد، آزمایش مو طولانیترین بازه تشخیص را ارائه میدهد. موهای سر حتی تا سه ماه قابلیت تشخیص دارند، درحالیکه موهای بدن تا 12 ماه قابلیت تشخیص دارند. این بازه تشخیص طولانی ناشی از تمایل متابولیتهای دارو به باقی ماندن در مو از یک هفته پس از مصرف دارو تا زمانی که مو رشد میکند، است. به این ترتیب، آزمایش مو میتواند یک جدول زمانی برای مدت زمانی که فرد از یک ماده غیرقانونی استفاده کرده است، ارائه دهد و میتواند بهترین روش تست عدم اعتیاد برای یک بازه طولانی مدت باشد.
آزمایش بزاق
آزمایش بزاق یکی دیگر از انواع تست اعتیاد است. بااینحال، بزاق تنها در آزمایش مصرف اخیر مواد مخدر مفید است. به عنوان مثال، آزمایش بزاق برای ماری جوانا تنها در صورتی میتواند نتایج دقیقی را ارائه دهد که فرد ظرف 4 تا 10 ساعت گذشته مصرف کرده باشد.
تست اعتیاد ادرار
آزمایش ادرار رایجترین روش از انواع آزمایش عدم اعتیاد است که برای تشخیص داروهای غیرقانونی استفاده میشود. این روش غیر تهاجمی است و شامل استفاده از سوزن نمیشود. نمونههای ادرار میتوانند حاوی غلظت بالایی از داروهای اصلی (داروهای در حال آزمایش) و فرآوردههای جانبی دارو باشند.
بااینحال، نمونههای ادرار نسبت به روشهای دیگر در تشخیص مواد مخدر و الکل کمتر مؤثر هستند، زیرا دوره گذشتهنگر کوتاهی دارند؛ به عبارت دیگر، آزمایش ادرار احتمال کمتری برای تشخیص مصرف منظم دارو پس از یک دوره دارد. یکی دیگر از اشکالات آزمایش ادرار، سهولت و فرصت دستکاری در نمونهها است. آزمایش ادرار همچنین کمپلکسهای آنتی ژن-آنتی بادی را تجزیه و تحلیل میکند که زمانی تشکیل میشوند که سیستم ایمنی بدن شما در صورت ورود یک ماده دارویی به سیستم شما، آنتی بادی آزاد میکند. موادی که معمولاً در نمونه ادرار آزمایش میشوند به شرح زیر است:
الکل
آمفتامینها
بنزودیازپینها
مواد افیونی
کوکائین
ماری جوانا
بازه مثبت شدن آزمایش | میزان لازم آزمایش (میلیلیتر) | نام مواد |
کمتر از 1 | 5 | 6 – MAM یا هروئین |
3 | 25 | کدئین |
3 | 25 | دی هیدروکوردین |
3 | 25 | هیدروکودون |
3 | 25 | نورهیدروکوردون |
3 | 25 | هیدرو مورفون |
3 | 25 | اوکسی کودون |
3 | 25 | نوروکسی کودون |
3 | 25 | اوکسی مورفون |
3 | 25 | نوروکسی مورفون |
3 | 25 | نالوکسون |
3 | 25 | مورفین |
14 | 25 | بوپرنورفین |
4 | 25 | مپریدین |
14 | 25 | متادون |
4 | 25 | پروپوکسیفن |
4 | 25 | ترامادول |
تست مایعات خوراکی
در طول آزمایش مایع دهان، از دهان برای جمعآوری بزاق نمونه گرفته میشود، سپس بزاق برای تشخیص غلظت مواد مصرف شده از طریق خوراکی تجزیه و تحلیل میشود. در برخی موارد، ممکن است مصرف یک روزه یا داروهای باقیمانده در دهان مشاهده شود.
بااینحال، آزمایش بزاق بدون عیب نیست. تولید بزاق ممکن است به دلیل مصرف مواد مخدر محدود شود. همچنین دارای یک بازه کوتاه تشخیص تقریباً 24 تا 48 ساعت پس از آخرین استفاده است؛ بنابراین آزمایش بزاق ازجمله بهترین روش تست عدم اعتیاد کوتاه مدت و فوری است.
تست عرق
در طول این آزمایش، ممکن است لازم باشد که یک پد جاذب روی پوست برای کمتر از 24 ساعت قرار داده شود یا از یک پد عرق به مدت 7 تا 14 روز استفاده شود؛ مانند آزمایش مو، آزمایش عرق اطلاعاتی در مورد مصرف تجمعی مواد در فرد میدهد. در مقایسه با نمونههای ادرار، دستکاری نمونههای عرق دشوار و احتمالاً مقرون به صرفهتر است.
دقیقترین روش تست عدم اعتیاد کدام است؟
مدت زمانی که مواد مخدر و الکل بر بدن تأثیر میگذارد بسیار متفاوت است. به عنوان مثال، مقدار زیاد کوکائین 15 تا 30 دقیقه طول میکشد، اما آثار قابل تشخیص ممکن است مدت بیشتری در بدن باقی بماند. مقدار بالای LSD (دی اتیل آمید اسید لیسرژیک) 6-12 ساعت طول میکشد. اثرات الکل میتواند متفاوت باشد. به عنوان مثال، برای یک مرد بالغ ۷ ساعت طول میکشد تا الکل را به حدی متابولیزه کند که سیستم او به میزان صفر الکل خون یا BAC بازگردد. پس از مصرف الکل تا 24 ساعت در تنفس و خون و تا 80 ساعت در ادرار قابل تشخیص است.
رویکردهای آزمایش بر اساس مدت زمانی که یک ماده با از بین رفتن اثرات آن در بدن باقی میماند، متفاوت خواهد بود. آثار برخی از داروها تنها چند روز باقی میماند، درحالیکه برخی دیگر ماهها باقی میمانند؛ بنابراین دقیقترین روش تست اعتیاد به طور خاص یک مورد نیست اما در موارد مصرف طولانی مدت، آزمایش مو و خون، در موارد کوتاه مدت آزمایش ادرار و آزمایش خون عملکرد بهتری دارند.
میزان بازه نمایش مواد در هر تست | |||
عرق | بزاق | تست مو | نام ماده |
14 روز | 36 ساعت | 90 روز | کدئین |
14 روز | 36 ساعت | 90 روز | مورفین |
14 روز | 36 ساعت | 90 روز | هروئین |
سایر نکات در مورد آزمایشهای غربالگری مصرف مواد مخدر
- درمان سوءمصرف مواد به نوع دارو و شدت سوءمصرف بستگی دارد. گزینههای درمانی عبارتاند از:
- مشاوره کوتاه مدت یا طولانی مدت از یک مشاور سلامت روان که در درمان سوءمصرف مواد مخدر تخصص دارد
- گروههای پشتیبانی – رویکردها و قالبهای مختلفی برای گروههای حمایت از سوءمصرف مواد مخدر وجود دارد. با مشاور خود صحبت کنید تا گروه و رویکردی را پیدا کنید که برای شما مناسب است.
- درمان با کمک دارو – برخی از داروها میتوانند به ایجاد عملکرد طبیعی مغز و کاهش هوس کمک کنند. داروها همچنین میتوانند کنترل علائم ناخوشایند و گاهی خطرناک ترک را ایمنتر کنند (علائمی که ممکن است در صورت قطع یا کاهش مصرف مواد رخ دهند).
- برنامههای درمانی مسکونی – اگر فرد مشکل جدیتری با مواد مخدر داشته باشد، ممکن است اقامت در یک مرکز تخصصی در درمان سوءمصرف مواد به وی کمک کند. این امکانات طیف وسیعی از خدمات درمانی را ارائه میدهند. بسته به شرایط، اقامت میتواند از یک ماه تا یک سال طول بکشد.
- موارد شدیدتر سوءمصرف مواد، مانند مصرف بیشازحد دارو، ممکن است نیاز به درمان اورژانسی در بیمارستان داشته باشد.