زگیل تناسلی در زنان و راههای درمان آن
علائم و نشانههای زگیل تناسلی در زنان تفاوت چندانی با مردان ندارد. تاول، زخم یا برآمدگی‌های مختلف معمولاً به محض ورود ویروس به بدن در ناحیه مورد نظر ایجاد می‌شوند. برای بانوان، این عوارض می‌توانند دور دهان، واژن، رحم، مجرای ادراری یا مقعد ایجاد شوند.
انواع زگیل تناسلی
دو مدل اصلی ابتلا به زگیل تناسلی وجود دارد؛ ویروس زگیل تناسلی نوع 1 (Herpes Simplex Virus Type 1) و ویروس زگیل تناسلی نوع 2 (HSV-2)
طبق گفته‌های سازمان بهداشت جهانی، در سراسر دنیا ویروس HSV-1، 3.7 میلیارد انسان کمتر از 50 سال را آلوده میکند. HSV-2 تابحال 417 میلیون نفر در رده سنی 15 تا 49 سال را به خود آلوده کرده است.
عفونت‌های زگیل تناسلی معمولاً بدون علائم و نشانه هستند، اگرچه که در بعضی موارد نشانه‌هایی هم بروز پیدا می‌کنند. در ادامه در مورد هر کدام از انواع هرپس با جزئیات بیشتری صحبت خواهیم کرد.
HSV-1
طبق گفته‌های سازمان بهداشت جهانی، HSV-1 به شدت مسری است و معمولاً به عنوان زگیل تناسلی دهانی خود را بروز می‌دهد و بر روی دهان و نواحی دور آن تاثیر می‌گذارد.
یک شخص ممکن است بدون تماس جنسی و از طریق بزاق دهان فردی دیگر در زمان کودکی یا دوران نوجوانی با HSV-1 تماس پیدا کند. گاهی اوقات عفونت‌های HSV-1 می‌توانند منجر به هرپس آلت تناسلی شوند، که همان‌طور که از نامش پیداست بر روی نواحی جنسی یا مقعد تاثیر می‌گذارد. HSV-1 می‌تواند از طریق رابطه جنسی دهانی به نواحی جنسی سرایت کند.
HSV-2
بعضی از افراد از HSV-2 به عنوان زگیل تناسلی نواحی جنسی نگاه می‌کنند. HSV-2 معمولاً از طریق روابط جنسی مقعدی، واژینال یا دهانی منتقل میشود.
طبق گفته محققان HSV-2 در بانوان بیشتر از آقایان فعال است. دلیل این اتفاق این است که انتقال از آقایان به خانمها برای این ویروس راحت‌تر از حالت دیگر انجام میشود.
علائم و نشانهها
هرپس یا همان زگیل تناسلی متاسفانه تا آخر عمر با بیمار باقی می‌ماند. اگرچه که بسیاری از بیماران دارای علائم و نشانههای بسیار خفیف یا حتی بدون هیچ نشانه‌ای هستند.
در صورتی که هرپس بدون نشانه باشد، طبیعتاً فرد ممکن است نداند که به بیماری مبتلاست در حالی که ویروس در همین حالت هم می‌تواند به راحتی به افراد دیگر سرایت کند.
سوزش و التهاب اولیه
علائم التهاب اولیه به نوع زگیل تناسلی که فرد به آن مبتلاست بستگی دارد.
هرپس ناحیه تناسلی
زمانی که خانمی مورد تماس اولیه با هرپس قرار می‌گیرد، علائم و نشانهها در بازه زمانی 2 تا 12 روزه خود را نشان می‌دهند. آن‌ها معمولاً در قسمتی که ویروس از آن وارد بدن شده است دیده می‌شوند.
این نشانهها معمولاً بین 2 تا 4 هفته باقی می‌مانند:
- احساس فشار در زیر شکم
- علائم آنفولانزا مانند که گاهی اوقات شامل تب هم میشود.
- احساس درد در پاها یا مقعد یا نواحی تناسلی
- ورم غده‌های بدن
- احساس خارش یا سوزش در نواحی تناسلی و مقعد
- ترشحات غیرعادی واژن
با توجه به این علائم، خانمها ممکن است دچار تاول، زخم یا برآمدگی در ناحیه‌ای که ویروس از آن وارد بدن شده است، بشوند. این تاول‌ها یا زخم‌ها می‌توانند نشان دهنده نیش حشرات یا جوش‌های کوچک هم باشند. با گذشت زمان آن‌ها معمولاً حالتی ضخیم به خود گرفته و مثل پوست سخت می‌شوند.
این پوسته پوسته‌های سخت ممکن است در نواحی مختلف بدن مانند موارد زیر دیده شوند:
- دهان
- دهانه رحم
- مقعد
- روی باسن
- روی ران‌ها
- داخل یا دور واژن
- مجاری ادرار
آن‌ها همچنین می‌توانند در هر ناحیه‌ای که ویروس از آن ناحیه وارد بدن شده است دیده شوند.
هرپس دهانی
علائم اولیه هرپس دهانی ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- علائم آنفولانزا مانند به مدت طولانی
- سردرد
- ورم غدد لنفاوی
- زخم‌های روی لب یا دور آن
- زخم‌های داخل دهان
علائم تکرار شونده
با بازگشت دوباره علائم پس از گذشت زمان، شخص ممکن است علائم و نشانهها را برای مدت کوتاه‌تری نسبت به دفعه اول تجربه کند. اگرچه که علائم معمولاً خفیف‌تر هستند، اما شباهت زیادی با همان علائم اولیه دارند.
با گذشت زمان، بیمار علائم کمتری هم مشاهده خواهد کرد و حتی در صورت بروز دوباره آن‌ها، مدت زمان بسیار کمتری حضور خواهند داشت.
همان‌طور که گفته شد، نشانهها و علائم مربوط به اولین بار بسیار بدتر از دفعات بعدی هستند.
با این وجود در حین تکرار علائم، بیمار خانم ممکن است در نواحی جنسی علائم زیر را داشته باشد:
- خشکی
- احساس سوزش به هنگام ادرار کردن
- احساس سختی در ادرار کردن در صورتی که خشکی‌ها در مجاری ادرار وجود داشته باشند
- احساس خارش و درد دور نواحی جنسی
هرپس دهانی تکرار شونده در سال اول ابتلا به بیماری رایج است. با گذشت زمان این تکرار کمتر میشود چرا که بدن شروع به ساخت آنتی بادی برای مقابله با ویروس میکند.
خشکی‌های مربوط به این عارضه معمولاً در اطراف لب‌های بیمار ایجاد می‌شوند. بعضی از نشانههای هرپس دهانی تکرار شونده شامل موارد زیر هستند:
- قرمز شدن پوست، ورم، داغی، خارش یا درد در ناحیه عفونی شده
- تاول‌های چسبناک و دردناک
- تاول‌های ترشح کننده که تبدیل به خشکی می‌شوند
خشکی‌ها معمولاً ضخیم شده و پس از 4 الی 6 روز التیام پیدا می‌کنند. بعضی از شرایطی که می‌توانند منجر به بروز دوباره علائم شوند شامل موارد زیر هستند:
- تب
- قاعدگی
- آسیب دیدگی جسمی
- بیش از حد قرار گرفتن در معرض نور خورشید
- جراحی
- استرس
پخش شدن بیماری
هرپس می‌تواند در نتیجه تماس پوست به پوست با شخصی که دارای ویروس است منتقل شود. این موضوع حتی در صورتی که فرد نداند مبتلا به بیماریست هم می‌تواند رخ دهد.
طبق گفته‌های سازمان بهداشت جهانی، هرپس می‌تواند از طریق شیوه‌های زیر منتقل شود:
- داشتن رابطه جنسی واژینال، مقعدی یا دهانی با کسی که دارای ویروس است.
- لمس ناحیه تناسلی فردی که دارای ویروس است.
- شیر دادن مادر دارای هرپس به فرزند
- زایمان و انتقال ویروس از مادر به فرزند در حین انجام این کار
درمان
همان‌طور که اشاره شد، در حال حاضر درمانی برای هرپس وجود ندارد. با این وجود، راههای درمانی وجود دارند که می‌توانند به کاهش علائم و نشانههای بیماری در دفعات بعد کمک کنند.
هرپس در ناحیه تناسلی
معمولاً ابتدا پزشک متخصص داروهای ضد ویروس را برای هرپس در نواحی تناسلی تجویز میکند. بیمار هم در زمانی که بیماری علائم از خود نشان داده است و هم در زمانی که نشانه‌ای وجود ندارد می‌تواند از داروها استفاده کند تا با کمک آن‌ها سختی علائم را کاهش داده و از بروز دوباره آن‌ها در آینده نزدیک جلوگیری نماید.
در زمانی که علائم خود را بروز می‌دهند، باید برای کاهش ریسک انتقال ویروس به افراد دیگر و کاهش سختی علائم یک سری کارها انجام شود، مانند موارد زیر:
- خشک و تمیز نگه داشتن هرگونه زخم و خشکی
- اجتناب از برقراری رابطه جنسی با افراد دیگر
- لمس نکردن خشکی‌ها و زخم‌ها
- شستن دست‌ها و هر چیز دیگری که در تماس با زخم‌ها قرار می‌گیرند
هرپس دهانی
زمانی که پزشک متخصص می‌خواهد بهترین روش درمانی هرپس دهانی را برای بیمار انتخاب کند عواملی مانند سن فرد، وضعیت سلامتی وی و میزان تحمل بدن وی در قبال دارو را در نظر می‌گیرد.
بعضی از روش‌های درمان هرپس دهانی شامل موارد زیر هستند:
- خشک و تمیز نگه داشتن ناحیه درگیر شده
- استفاده از داروهای ضد ویروس دهانی
- استفاده از داروهای ضد التهاب
تشخیص بیماری
پروسه تشخیص بیماری در هر دو نوع هرپس مشابه یکدیگر است.
در هرپس تناسلی پزشک متخصص می‌تواند با معاینه فیزیکی و چک کردن برآمدگی‌ها و تاول‌ها در نزدیکی واژن، مقعد و دهان تشخیص اولیه را انجام دهد.
پزشک متخصص ممکن است با استفاده از یک فرچه کتان و یا دستگاهی مشابه برای نمونه برداری از مایعات ترشح شده استفاده کند و سپس نمونه را به آزمایشگاه می‌فرستد.
بین زمان‌هایی که علائم خود را بروز می‌دهند یا قبل از این که برای اولین بار نشانههای بیماری دیده شود، ممکن است تشخیص بیماری برای پزشک سخت باشد. با این وجود اگر شخصی شک دارد که ممکن است به بیماری مبتلا شده باشد، پزشک همیشه می‌تواند با آزمایش خون به دنبال آنتی بادی ویروس هرپس باشد.
برای تشخیص هرپس دهانی، پزشک متخصص می‌تواند دهان را معاینه کرده و به دنبال تاول‌هایی که به واسطه بیماری به وجود می‌آیند هستند. همچنین می‌توان برای تایید وجود بیماری از آزمایش خون یا بایوپسی استفاده کرد.
اگر شخصی دارای هرپس باشد و باردار شود، باید با پزشک خود در میان بگذارد چرا که ممکن است بیماری به نوزاد منتقل شود. در صورت اطلاع داشتن از این موضوع پزشک می‌تواند از نوزاد در برابر بیماری مراقبت نماید.
در صورتی که هرپس به نوزاد در هنگام زایمان منتقل شود، منجر به ایجاد پدیده‌ای به نام Neonatal Herpes در کودک میشود. هرپس نئوناتال جدی است و نوزاد دارای این بیماری ممکن است مشکلات مغزی یا چشمی داشته باشد و حتی خطر مرگ وی را تهدید میکند.
در یک سوم انتهایی بارداری، شخص باردار باید از ایجاد رابطه جنسی با کسی مشکوک به هرپس است یا این بیماری را دارد خودداری نماید. پزشک متخصص ممکن است در مراحل انتهایی بارداری داروهای ضد ویروس هرپس را برای کاهش ریسک انتقال به نوزاد برای مادر تجویز نماید. اگرچه که ممکن است این داروها اثرگذاری نداشته باشند.
کاهش ریسک ابتلا به هرپس
تنها راه تضمینی جلوگیری از انتقال هرپس اجتناب از هرگونه تماس فیزیکی با کسی است که به این بیماری مبتلاست.
با این وجود، کارهای دیگری هم هستند که شخص با انجام دادن آن‌ها می‌تواند ریسک ابتلا به بیماری را کاهش دهد.
- اجتناب از تماس جنسی پوست به پوست با افراد دیگر مخصوصاً زمانی که زخم‌های بیماری قابل مشاهده هستند.
- استفاده از کاندوم به هنگام برقراری رابطه جنسی
- انجام رابطه جنسی امن در صورتی که فرد چند پارتنر جنسی دارد
- مراجعه مکرر به پزشک برای معاینه وجود بیماریهای جنسی
زگیل تناسلی در حال حاضر بیماریست که درمانی ندارد. اگرچه که روش‌های درمانی وجود دارند که می‌توانند علائم و نشانههای بیماری را به طور قابل توجهی کاهش دهند.
بانوانی که دارای این بیماری هستند ممکن است هیچ نشانه‌ای را تجربه نکنند اما حتی در این صورت هم می‌توانند آن را به افراد دیگر انتقال دهند.
زگیل تناسلی که علائم خود را بروز می‌دهد معمولاً دارای زخم‌های خشک دردناک یا تاول‌های مختلف در اطراف یا بر روی مقعد، واژن و دهان است. بهتر است که هر شخص برقراری رابطه جنسی امن را تمرین کند و به صورت مکرر و در بازه‌های زمانی معین به پزشک متخصص جهت معاینه مراجعه نماید.
افراد باردار باید در صورتی که به زگیل تناسلی مبتلا هستند به پزشک خود بگویند تا از انتقال بیماری به نوزاد خود جلوگیری نمایند.
سوالات متداول
1 – زگیل تناسلی چیست؟
زگیل تناسلی یا هرپس یکی از بیماریهای انتقال یافته از طریق روابط جنسیست که در حال حاضر درمان قطعی ندارد. زگیل تناسلی دارای دو نوع HSV-1 و HSV-2 است.
2 – علائم و نشانههای زگیل تناسلی چیست؟
زگیل تناسلی معمولاً در بسیاری از خانمها علائمی از خود نشان نمیدهد و در صورتی که این اتفاق رخ دهد این نشانهها احساس درد در زیر شکم، احساس سوزش و درد به هنگام ادرار، تب، ترشحات غیرعادی واژن و … خواهند بود.
3 – زگیل تناسلی چگونه انتقال پیدا میکند؟
زگیل تناسلی به وسیله تماس پوست به پوست منتقل میشود. بنابراین داشتن رابطه جنسی واژینال، دهانی یا مقعدی، لمس ناحیه تناسلی فردی که دارای ویروس است و زایمان و انتقال ویروس از مادر به فرزند از راههای انتقال بیماری هستند.
